એક મુહૂર્ત સુધી ઇન્દ્ર ની સાથે વિશ્રાંતિ લીધા પછી,સ્વર્ગ-સુખથી આનદ પામેલા એ શુક્રાચાર્ય,
સ્વર્ગમાં વિહાર કરવા માટે ઉભા થયા.સ્વર્ગ ની અપ્રતિમ શોભા જોતાં અને ફરતાં,તેમણે અપ્સરાઓ ના સમુહમાં,પોતે જેને પ્રથમ જોયી હતી,અને જેની પાછળ પાછળ તે આવ્યા હતા તે મૃગ-નયની અપ્સરાને
જોઈ.અપ્સરાએ પણ શુક્રાચાર્ય ને જોયા અને પરવશપણાને પામી ગઈ.શુક્રાચાર્ય પણ પરવશ થયા ને
તેમના અંગ માંથી પરસેવાનાં ટીંપા પડવા લાગ્યાં.અને તેમણે તે અપ્સરા તરફ દૃષ્ટિ કરી.
શુક્રાચાર્યની દૃષ્ટિ થી તે અપ્સરા પણ તત્પરાયણ થઇ,અને બંને સાથેજ એકબીજામાં અનુરુક્ત થઇ ગયાં.
પરસ્પર આશક્ત થયેલાં ભ્રમર અને ભ્રમરી,જેમ કમલીની માં પ્રવેશ કરે તેમ,પવને કંપાવેલી
વનસ્થળી માં તે દંપતીએ પ્રવેશ કર્યો.
(૮) સ્વર્ગસુખ ભોગવ્યા પછી કેટલાક જન્મ બાદ શુક્રાચાર્ય નો તપસ્વી જન્મ
વશિષ્ઠ કહે છે કે-હે,રામ,આમ તે શુક્રાચાર્યે “પોતાના ચિત્ત-વિલાસથી” ઘણો કાળ “કલ્પિત સ્નેહ” કરીને,
તે અપ્સરા સાથે વિહાર કર્યો.ક્ષીર-સમુદ્રના કાંઠાઓ પર તે વનિતા (અપ્સરા) સાથે વિહાર કરનાર
તે શુક્રાચાર્ય નો સતયુગ નો અર્ધ-કાળ ચાલ્યો ગયો.ને પછી કાળ ને પામ્યા.
અને ફરીથી પાછા તે જ અપ્સરા સાથે
ઇન્દ્રના નગરમાં સુખ થી બત્રીસ યુગ સુધી રહ્યા,પછી પુણ્ય નો ક્ષય થવાથી,તેમનું દિવ્ય શરીર
પતન ના ભયથી ગળી ગયું અને તે માનિની અપ્સરા સાથે જ પૃથ્વી પર પડ્યા.
જેમ,પાણી નું ઝરણ પથ્થર પડવાથી તેના સો વિભાગ થાય છે,તેમ પૃથ્વી પર પડેલા તે શુક્રાચાર્ય નું
શરીર,દીર્ઘ ચિંતા સહિત સો પ્રકારનું થયું,અને તેમણે આકાશમાં પ્રવેશ કર્યો.
ચંદ્ર-કિરણ ના હિમ-પણાને પામીને તેમણે શાલમાં (એક જાતના ફળમાં?) પ્રવેશ કર્યો.
પછી,દશાર્ણ દેશના કોઈ બ્રાહ્મણે એ પાકેલા શાલ નું ભોજન કર્યું,અને તે બ્રાહ્મણ ના વીર્ય-પણાને પામીને,
તેની સ્ત્રીના ગર્ભમાં રહ્યા.અને તે બ્રાહ્મણ ને ઘેર પુત્ર-રૂપે તેમનો જન્મ થયો.
ત્યારબાદ મુનિઓ ના સમાગમ થી - ઈલા-વૃત-ખંડમાં એક મન્વંતર સુધી તેમણે ઉગ્ર તપ કર્યું.
ત્યારે ત્યાં ઈલાવૃત-ખંડમાં શાપ પામેલી પૂર્વની અપ્સરા મૃગની યોનિમાં જન્મી હતી, તેની સાથે
શુક્રાચાર્ય (જે બ્રાહ્મણ-પુત્ર તરીકે હતા) ને સ્નેહ થયો અને તેમને મનુષ્યની આકૃતિ નો મૃગી-પુત્ર થયો.
પુત્રના સ્નેહથી ફરીથી તેમણે મોહ થયો.અને તપનો ત્યાગ કરીને પુત્રની ચિંતાથી ધર્મ-ભ્રષ્ટ થયા.
તેથી તેમના આયુષ્ય નો ક્ષય થયો અને તેમનું મરણ થયું.
ત્યાર પછી તે મદ્ર-દેશના રાજાને ત્યાં જન્મ્યા,અને પોતે રાજા થયા.
અને વૃદ્ધાવસ્થા આવી ત્યારે તેમણે તપ કરવા નો નિશ્ચય કર્યો,
પણ તપની વાસના સાથે જ તેમનો દેહ (તપ કર્યા પહેલાં) પડી ગયો.
અને સમંગા નદીના કાંઠા પર રહેનાર એક તપસ્વી બ્રાહ્મણને ત્યાં જન્મ્યા.
ત્યાં તેમણે રાગ-દ્વેષ ને ત્યજીને નદીને કાંઠે તપ કરવા માંડ્યું.
આ પ્રમાણે તે શુક્રાચાર્ય પોતાના મન ની વિવિધ પ્રકારની વાસનાને લીધે,તે તે વાસના પ્રમાણે,
વિવિધ જન્મ-દશા પામ્યા.અને અનેક પ્રકારની શરીર-પરંપરા નો અનુભવ કરીને અંતે તેઓ,
સમંગા નદીને કિનારે દૃઢ થઈને સુખથી નિશ્ચળ પણે તપ કરતા રહ્યા.