અષ્ટાવક્ર ગીતા-૦૧

NEXT PAGE

INDEX PAGE

પ્રકરણ-૧-૧

જનકરાજા,અષ્ટાવક્ર મુનિ ને પ્રશ્ન કરે છે –

--મુક્તિ કેવી રીતે મળે છે.?

--જ્ઞાન અને વૈરાગ્ય કેવી રીતે પ્રાપ્ત થાય છે?   (૧)

અષ્ટાવક્ર મુનિ જવાબ આપતાં કહે છે કે-રાજન,જો તું મુક્તિ ને ઈચ્છતો હોય તો-

--વિષયો ને (ઇન્દ્રિયો ના વિષયોને) વિષ (ઝેર) જેવા સમજી ને છોડી દે.અને

--ક્ષમા,સરળતા,દયા,સંતોષ અને સત્ય નું અમૃત ની જેમ સેવન કર   (૨)

તું પંચમહાભૂત (પૃથ્વી,જળ,અગ્નિ,વાયુ,આકાશ) નથી કે

--તું પંચમહાભૂત થી બનેલું શરીર પણ નથી,(તું વિશુદ્ધ આત્મા છે) તેથી  

--મુક્તિના માટે આ બધાના સાક્ષીરૂપ (તારામાં) રહેલા આત્મા ને જાણ   (૩)

જો તું આત્મા ને શરીર થી (દેહ થી) છુટો પાડીને

--આત્મા માં જ સ્થિર થઇ ને રહેશે તો-

--હમણાં જ તું સુખી,શાંત અને બંધન થી મુક્ત બનીશ.(તને મુક્તિ મળશે)  (૪)

તું કોઈ વર્ણ (બ્રાહ્મણ,વૈશ્ય,ક્ષત્રિય,શૂદ્ર) નથી, તું કોઈ આશ્રમી  (બ્રહ્મચર્યાશ્રમ,,,વગેરે) પણ નથી, અને

--તું ઇન્દ્રિયો (આંખ-કાન..વગેરે) થી પામી શકાય તેવો નથી. પણ

--તું તો “અસંગ”, “નિરાકાર”  અને આખા વિશ્વ નો “સાક્ષી” છે –એમ વિચારીને સુખી થા.   (૫)

ધર્મ અને અધર્મ, સુખ અને દુઃખ –તો મન ને લાગે છે-તને નહિ,

--તું તો કર્તા (કર્મો નો કરનાર) નથી કે ભોક્તા (ફળ નો ભોગવનાર) પણ નથી.

--એટલે તને કોઈ બંધન નથી,

--પણ તું તો સદા-સર્વદા (હંમેશ) માટે મુક્ત જ છે.   (૬)

તું સર્વ નો એક માત્ર દ્રષ્ટા (સાક્ષીરૂપે જોનાર) છે, અને તેથી તું સર્વદા મુક્ત જ છે.પણ,

--તું, પોતાને (આત્માને) દ્રષ્ટા તરીકે જોવા ને બદલે, બીજા ને દ્રષ્ટા તરીકે જુએ છે,

--તે જ તારા બંધન નું કારણ છે.   (૭)

અષ્ટાવક્ર ગીતા-૦૧

NEXT PAGE

INDEX PAGE