Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-575

તે કલ્પ-વૃક્ષની અંદર માળાઓમાં રહેલ,ઘણાં ઘણાં પક્ષીઓ મારા જોવામાં આવ્યા.

ચંદ્રની કળાઓના ટુકડાઓ જેવા બ્રહ્માના વાહન-રૂપ કેટલાએક હંસો જોવામાં આવ્યા.હંસોનાં બચ્ચાં કે જેઓ સામવેદ નું રટણ કરતાં હતાં અને ગુરુમુખથી બ્રહ્મ-વિદ્યાનો અભ્યાસ કરતાં હતાં, તે પણ જોવામાં આવ્યાં.અગ્નિના વાહન-રૂપ પોપટો કે જે મંત્રોના સમૂહનું ઉચ્ચારણ કરતા હતા,અને મનોહર હોવાને લીધે દેવતાઓની દ્રષ્ટિનું આકર્ષણ કરતા હતા.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-574

આ "બ્રહ્માંડ-રૂપ વિવર્ત"માં-કમળથી ઉત્પન્ન થયેલ બ્રહ્મા અને મનુ-વગેરેની ઉત્પત્તિના કારણ-રૂપ તે પરમ પદ  (પરમાત્મા) જ છે,તથા બીજા પણ અનેક પ્રાણીઓના સમૂહ-રૂપ ભ્રમને પેદા કરનારા હોવાથી-તે પરમ-પદ (પરમાત્મા) સર્વના પિતામહ થઈને રહેલા છે.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-573

વસિષ્ઠ કહે છે કે-હે રામચંદ્રજી,મને તો આત્મજ્ઞાન અત્યંત શક્ય લાગે છે.

જે પુરુષ વિચાર કરવામાં કુશળ -ના હોય-તેને જ આત્મજ્ઞાન અશક્ય લાગે છે.

જ્ઞાનના અને અજ્ઞાનના સ્વરૂપનું વિવેચન કરવામાં શક્તિ ના હોય-તો જ યોગ્ય વિચારો આવતા નથી.પણ "પ્રમાણો" માં કુશળતા ધરાવનારા પુરુષોને-એ -વિચારોમાં-અકુશળપણું સ્વપ્ન માં પણ થવું સંભવતું નથી.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-572

હે રામચંદ્રજી,તમે પણ,સઘળા દોષોને નષ્ટ કરનારી,એ દ્રષ્ટિનો આધાર લઈને-

અને શુદ્ધ ચૈતન્યમાં જ આત્મ-બુદ્ધિ ધારણ કરીને,યોગ્ય ક્રમથી વિહાર કરો.

આ સૃષ્ટિની પરંપરાને મારા કહ્યા પ્રમાણે જેવી છે-તેવી જ જોયા કરતા-

અને ભ્રાંતિઓને ત્યજી દઈને સ્થિર-ગંભીર થઈને રહો.તથા સર્વત્ર ચિત્તની સમતા ધારણ કરીને વર્તો.આ સઘળું જગત બ્રહ્મ જ છે-કેમકે બ્રહ્મ જ જગત-રૂપે પ્રતીત થયેલું છે.

જગતમાં ક્યાંય કંઈ સાચું કે ખોટું નથી,પણ સઘળું અનિર્વચનીય (વાણીથી ના બોલી શકાય તેવું) છે.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-571

ચિદાત્મા કે જે ત્રૈલોક્ય માં રહેલાં શરીરો-રૂપી મોતીઓમાં ગૂંથાઈને ફેલાયેલા,તંતુ-રૂપ છે,

અને જાગ્રત-સ્વપ્ન-સુષુપ્તિને કરનાર છે -તેને હું પામ્યો છું.

ચિદાત્મા-કે જે પોતે જ -ઘેરેલાં જગતો-રૂપ-પક્ષીઓને,પોતાની અંદર લઈને-

વિચિત્રતા-વાળી મોટી જાળની પેઠે-છુપાઈને રહેલ છે-તેને હું પામ્યો છું.

Shukra-Niti-Shukracharya-Gujarati Book

This book is for Archive and online reading only-not downloadable

Kavya-Pushp-Kalika-Stutio-ane-Kavyo-By Divyarajsinha Sarvaiya

This book is for Archive and online reading only-not downloadable

Shunyata-ane-Shanti-Gujarati Book

This book is for Archive and online reading only-not downloadable

Sidhdhant Saar-Gujarati Book

This book is for Archive and online reading only-not downloadable

Stotra-Chintamani-Gujarati Book

This book is for Archive and online reading only-not downloadable

Shankracharya-Aadi-Jivan Saar-Gujarati Book

This book is for Archive and online reading only-not downloadable

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-570

"દ્વૈત અસત્ય જ છે" એમ જો અંદર જાણવામાં આવે તો-બ્રહ્મભાવના નો ઉદય થાય છે-

કે જેથી દ્વૈત રસહીન જણાતાં પુરુષને વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન થાય છે.

"આ દેહ હું નથી" એમ સ્પષ્ટ રીતે જાણવામાં આવે-તો બ્રહમભાવનાનો ઉદય થાય છે,

કે જેથી પુરુષને,પોતાના ખોટા અહંકાર પર અરુચિ ઉત્પન્ન થાય છે.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-569

જેમ પાણીમાં થયેલ ચકરીનો નાશ થતાં-પાણીમાં ક્યાંય-કશું મરતું નથી (પાણીનો નાશ થતો નથી) તેમ,દેહ-રૂપ-બ્રહ્મ એ મરણ-રૂપ-બ્રહ્મ ને પ્રાપ્ત થતાં બ્રહ્મમાં ક્યાંય-કશું મરતું નથી.

જડ-પદાર્થો-પણું અને અજડ-પદાર્થો-પણું -પણ બ્રહ્મનું જ થયેલું છે.

"આ ચેતન-રૂપ છે અને આ જડ-રૂપ છે" એવો મોહ અજ્ઞાની ને જ થાય છે-જ્ઞાનીને કદી નથી થતો.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-568

બીજા વિદ્વાનો પણ એવા જ નિશ્ચયથી બ્રહ્મ-રૂપ થયા છે.વિષ્ણુ-પણ જે તે યોનિઓમાં અવતારો ધારણ કરે છે,તે છતાં નિશ્ચયને લીધે,અવતારો સંબંધી દુઃખોના સ્પર્શને પ્રાપ્ત થતા નથી.

એ નિશ્ચય જ "બ્રહ્મવેત્તાપણું" કહેવાય છે.સર્વદા સ્ત્રીની સાથે જ રહેનારા,સદાશિવ નો જે નિશ્ચય છે-

અને રાગથી રહિત રહેનારા બ્રહ્માનો પણ જે નિશ્ચય છે-તે નિશ્ચય તમને પ્રાપ્ત થાઓ.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-567

સઘળું દૃશ્ય-રૂપ જગત-કે જે આદિ-અંતમાં અસત છે-તેનો હૃદયથી ત્યાગ કરતાં-ચિદાત્મા જ બાકી રહે છે.

એટલે અવિદ્યા કે માયા નું મિથ્યા-પણું-એ અવિદ્યા-કે માયા-એ નામને લીધે જ જણાઈ રહે છે.

જેમ,જીભ ઉપર આવેલા પદાર્થ નો સ્વાદ જીભથી જ જણાય છે-

તેમ માયા-અવિદ્યા નું મિથ્યા-પણું,તેઓના નામો પરથી જ જણાય છે.

આમ,અવિદ્યા ક્યાંય છે જ નહિ,પણ તે અખંડિત બ્રહ્મ જ છે-કે જે બ્રહ્મથી,અનંત-સારી-નરસી-કલ્પનાઓ-વાળું,સઘળું જગત વ્યાપ્ત છે." આ જગત બ્રહ્મ નથી" એવો નિશ્ચય -એ જ અવિદ્યા (માયા) નું સ્વરૂપ છે.અને-"જે જગત છે તે બ્રહ્મ છે" એવો નિશ્ચય -તે જ અવિદ્યા (માયા) નો ક્ષય છે.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-566

હે રામચંદ્રજી,જેમ બીજમાં અંકુર રહે છે-તેમ સ્થાવરોની અંદર પોતપોતાની વાસના રહેલી હોય છે.

એટલે-જેમાં બીજ જેવી પણ વાસના રહે છે-એવી ગાઢ નિંદ્રા જેવી સ્થિતિ-કદી મોક્ષ આપનાર થતી નથી.

જે સ્થિતિમાં-જ્ઞાન-રૂપ અગ્નિથી શક્તિ-વાળી વાસના બળી ગયેલી હોય છે-ત્તે જ જીવનમુક્તિ કહેવાય છે.અને સત્તા-સામાન્ય-રૂપે રહેલો તેવો પુરુષ,

જીવતાં કે મરી ગયા પછી -પણ દુઃખ ભોગવતો નથી.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-565

"જીવ" ચિત્તમય છે.પણ,

જેમ ઘડામાં રહેલું આકાશ (ઘડાકાશ)-એ ઘડો ફૂટી જતાં (બહારના) મહાકાશમાં મળી જાય છે-

તેમ, ચિત્ત અંતઃકરણમાં (કે સાથે) રહે છે-પરંતુ અંતઃકરણ નો નાશ થતાં,તે ચૈતન્યમાં એકરસ થાય છે.

આ આત્મા -બાળકની જેમ ચિત્તની ગતિ-વગેરેને પોતાના ધર્મોને પોતામાં માની લે છે.ચિત્ત ચાલતું હોય ત્યારે પોતાને ચાલતો માને છે અને ચિત્ત  સ્થિર હોય ત્યારે પોતાને સ્થિર માને છે.એટલે-એ આત્મા- એ રીતે ભમતા ચિત્તને જ -વ્યાકુળ થયેલું પોતાનું રૂપ માની લે છે.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-564

દેશ અને કાળના ક્રમનો ઉદય થાય છે,ત્યારે જેમ અગ્નિમાંથી તણખાઓ નીકળે છે (સુર્યમાંથી કિરણો નીકળે છે) તેમ, ચકચકિત થયેલા એ બ્રહ્મ-રૂપ-ચૈતન્યમાંથી જીવો-રૂપ-ચૈતન્ય નીકળે છે.

જેમ સમુદ્ર એ તરંગોના ભંડાર-રૂપ છે તેમ,બ્રહ્મ અનંત જીવોના ભંડાર-રૂપ છે.બહારના તથા અંદરના પદાર્થો સહિત આ સઘળું બ્રહ્મમાં જ છે.

કેમ કે-જગતની સત્તા -એ બ્રહ્મની સત્તાને આધીન છે.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-563

જેમ,પાણીમાંથી પરપોટો ઉદય પામે છે,તેમ શુદ્ધ સત્વ-રૂપ-બ્રહ્માદિકમાંથી એ સૃષ્ટિ ઉદય પામે છે,અને,

જેમ, પરપોટો પાછો પાણીમાં જ લીન થાય છે,તેમ પ્રલયના સમયમાં સૃષ્ટિ પછી બ્રહ્માદિકમાં જ લીન થાય છે.

જેમ વાસ્તવિક રીતે જોતાં,જળ અને તરંગ એક જ છે,તેમ જ્ઞાન અને અજ્ઞાન એક જ છે.

બ્રહ્મમાં વિદ્યાપણું કે અવિદ્યાપણું કંઈ પણ નથી,કેમ કે -તે નામે "માયા" (અવિદ્યા) ની જ વૃત્તિઓ છે.

Yog-Vasishth-Gujarati-યોગવાસિષ્ઠ મહારામાયણ-ઉત્તર રામાયણ-562

પ્રથમ "સૂક્ષ્મ" કળા કલ્પાયા પછી-

તે સૂક્ષ્મ-કળાને "મન-રૂપે" કલ્પવામાં આવે છે.

"મધ્ય" કળા એ "હિરણ્ય-ગર્ભ-રૂપ" થઈને રહે છે,

પછી તેને વિરાટ-રૂપે કલ્પવામાં આવે છે,

ત્યારે તે "સ્થૂળ" કળા એ "વિરાટ-રૂપ" થઈને રહે છે.

એક જ કળા ને જયારે ભેદથી ત્રણ પ્રકારની કલ્પવામાં આવે છે-

ત્યારે-તે કળા જ "પ્રકૃતિ" કહેવાય છે.

અને તે પ્રકૃતિ ના ત્રણ પ્રકારના "સત્વ-રજ-તમસ" ધર્મો કલ્પવામાં આવેલા છે.

અને આ ત્રણ ધર્મો વાળી જે "પ્રકૃતિ" છે તેને જ તમે "અવિદ્યા"  (માયા) સમજો.