અધ્યાય-૧૧૦-દશમો દિવસ (ચાલુ) અર્જુન સામે દુઃશાસન
॥ संजय उवाच ॥ अर्जुनस्तु रणे राजन द्रष्ट्वा भीष्मस्य विक्रमम I शिखंडीनमथोवाच समभ्येहि पितामहः ॥१॥
સંજયે કહ્યું-હે રાજન,એ રણમાં ભીષ્મનું પરાક્રમ જોઈને અર્જુને શિખંડીને કહ્યું-'તમે પિતામહ સામે ધસો,આજે તમારે ભીષ્મથી જરા પણ ડરવાનું નથી,હું તેમને તીક્ષ્ણ બાણોથી રથ પરથી ગબડાવી દેવાનો છું' એ પ્રમાણે અર્જુનનું વાક્ય સાંભળીને શિખંડી ભીષ્મ સામે ધસી ગયો.અર્જુનનું વચન સાંભળીને હર્ષમાં આવેલા ધૃષ્ટદ્યુમ્ન,વિરાટરાજ,દ્રુપદરાજ,અભિમન્યુ,યુધિષ્ઠિર,નકુલ,
સહદેવ-આદિ સર્વ મહારથીઓ પણ ફરીથી ભીષ્મ સામે ધસ્યા ને વચ્ચે આવતા યોદ્ધાઓ પર પ્રહાર કરવા લાગ્યા.
સામે આવતા યોદ્ધાઓ સામે કૌરવ પક્ષના યોદ્ધાઓ ભીષ્મનો બચાવ કરવા તેમને રોકવા લાગ્યા.ચિત્રસેન સામે ચેકિતાન આવી ગયો.ધૃષ્ટદ્યુમ્નને કૃતવર્માએ નિવાર્યો,ભીમસેનને ભૂરિશ્રવાએ રોકી રાખ્યો.નકુલને વિકર્ણે,સહદેવને કૃપાચાર્યે,ઘટોત્કચને દુર્મુખે રોકી રાખ્યો.અભિમન્યુને સુદક્ષિણે,વિરાટરાજ અને દ્રુપદરાજને અશ્વત્થામાએ,ને ધર્મરાજને દ્રોણાચાર્ય અટકાવી રાખવાનો મહા પ્રયત્ન કરી રહ્યા હતા.અર્જુન સામે દુઃશાસન આવી તેને અટકાવવાનો પર્યટન કરતો હતો.એ પ્રમાણે તમારા પક્ષના સર્વ યોદ્ધાઓ પાંડવોના યોદ્ધાઓને ખાળી રહ્યા હતા.એ સમયે ધૃષ્ટદ્યુમ્ન પોતાના સૈન્યને વારંવાર મોટા શબ્દથી કહેવા લાગ્યો કે-'હે વીર સૈનિકો,અર્જુન ભીષ્મ સામે યુદ્ધ કરવા જાય છે,માટે તમે જરા પણ ડરશો નહિ'
સેનાપતિનું વચન સાંભળીને પાંડવોના મહારથીઓ એકીસાથે ભીષ્મના રથ સામે પ્રહાર કરવા ચાલ્યા.ને સામે આવતા યોદ્ધાઓને અટકાવવા લાગ્યા.ને ભીષ્મ સામે જ ધસારો કરવાનો ચાલુ રાખ્યો હતો.હે રાજન,એ યુદ્ધમાં એક મોટું આશ્ચર્ય જોવામાં આવ્યું કે-અર્જુન સામે આવેલા દુઃશાસને,અર્જુનને અદભુત રીતે રોકી રાખ્યો હતો.અન્યોન્યનો વધ કરવા ઇચ્છતા એ બંને શૂરવીરોનું યુદ્ધ અદભુત હતું.દુઃશાસને અર્જુનને ત્રણ બાણો વડે અને કૃષ્ણને વીસ બાણો વડે પ્રહાર કર્યો,ત્યારે વાસુદેવને પીડિત થયેલા જોઈને અર્જુન કોપાયમાન થયો ને સામે સો નારાચ બાણોથી તેના પર પ્રહાર કરીને તેના કવચને ભેદી નાખ્યું.
અર્જુને જયારે દુઃશાસનને આમ પીડયો એટલે ઘવાયેલા દુઃશાસને સામે બાણો મૂકીને અર્જુનને વીંધવા લાગ્યો.પછી,અર્જુને તે દુઃશાસનનું ધનુષ્ય તોડી નાખ્યું ને રથને પણ ભાગી નાખ્યો.દુઃશાસને બીજું ધનુષ્ય લઈને પચીસ બાણોથી અર્જુનના બાહુઓમાં અને છાતીમાં પ્રહાર કર્યો અને સામે આવતા અર્જુનના બાણોને તે કાપવા લાગ્યો.ત્યારે અર્જુને સોનેરી પુંખવાળાં તીક્ષ્ણ બાણોનું ધનુષ્યમાં અનુસંધાન કરીને દુઃશાસન સામે ફેંક્યાં કે જે બાણો દુઃશાસનના શરીરમાં ખૂંચી ગયાં.ત્યારે પીડિત થયેલો દુઃશાસન અર્જુન સામેનું યુદ્ધ પડતું મૂકીને ભીષ્મના રથ તરફ ચાલ્યો ગયો.તે સમયે અગાધ યુદ્ધસાગરમાં ડૂબતા તે દુઃશાસનને ભીષ્મ બેટ રૂપે થઇ પડ્યા.મજબૂત શરીરવાળો અર્જુન,દુઃશાસનના બાણોથી ભેદાયો હતો પણ વ્યથિત થયો નહોતો.(48)
અધ્યાય-110-સમાપ્ત